Жакипбекова Сауле Сотиялдиновна

 И.Жансугурова атындағы ЖГУ  докторанты

      Мүмкіндіктері  шектелген  балаларды  оқыту  жалпы  және  арнайы  білім  берудің ерекше құбылысы  ретінде. Дамуында проблемалары  бар  балаларды  физиологиялық   тұрғыдан  қалыпты дамыған  балалармен бірлестіріп отырып  инклюзивті  білім  берудің мақсаттары  және  міндеттері. Мүмкіндіктері  шектелген  балаларға  бірлестіре  отырып, білім  берудің қолайлы  жағдайлары  кезінде  әлеуметтену   мүмкіндіктері.  Тұжырымдаманың негізгі  ережелері.  Қалыпты дамыған  және  дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіріп  оқытатын  білім  беру мекемелерін  психологиялық-медициналық-педагогикалық жағдайлармен  қамтамасыз  ету.

 2  тақырып. Қалыпты  дамыған, сонымен  қатар дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды бірлестіре  отырып, оқытудың: мағынасы, түсінігі,  міндеттері.  Мүмкіндіктері  шектелген  балалар  туралы түсініктер, білім  алуға ерекше қажеттіліктерді талап  ететін  балалар: олардың  жалпы  және   түрлі айырмашылықтары.

Мүмкіндігі  шектелген  балаларға білім  беру  және  оның болмысы. Этимология,  бірлесу,  инклюзия, мүмкіндіктері  шектелген  балалар,  білім  берудің  ерекше  қажеттіліктерін  талап  ететін  балалар,  жалпы  және айырмашылықтары  туралы түсініктер,  сондай-ақ  олардың мазмұнды аясын  анықтау. Философиялық,  заңгерлік, социологиялық, психологиялық  және  педагогикалық  ғылыми  әдебиеттерде:  дәреже  дегеніміз    терминдердің  және  тәсілдердің  нұсқалылығын көрсетеді.   Мүмкіндіктері  шектелген  балаларды  бірлестіріп  оқыту  дегеніміз  психологиялық-педагогикалық зерделеулер  пәні  ретінде. Қазақстанда  инклюзивті  іс-тәжірибені дамытудың  өзектілігі.

«Инклюзивті  білім  беру», «бейімделген  білім  беру бағдарламасы»,  «мүмкіндіктері шектелген  балалардың білім  алуы»,  «жеке  басының  оқу жоспары»,  «арнайы  жағдайлар»,  «инклюзивтік  іс-тәжірибеге  сәйкес білім беруді ұйымдастыруға  дайындық»  түсініктерінің  болмысы.

3 тақырып. Қазақстанда  және  шет  елде  қалыпты  дамыған, сонымен  қатар дамуында  бұзылыс  байқалған  балаларды бірлестіре  отырып оқыту. 

Білім  беру  және  арнайы  білім  беру  туралы  Заңдар  инклюзивті білім  берудің  шыққан межесі  іспеттес. Дамуында   ойланарлық  мәселесі  бар  балалардың  құқықтарын  қорғау  жөніндегі  халықаралық  құжаттар.  Еуропадағы,  Америкадағы,  Азиядағы қалыпты  дамыған, сонымен  қатар дамуында  ауытқушылықтары бар  балаларды бірлестіре  отырып оқыту.  Көрнекті педагогтар  және  психологтар мүкіндіктері  шектелген балаларды  инклюзивті  білім  беру идеясын  жүзеге  асыру қажеттігі  туралы.  Қазақстан  Республикасының Халықаралық актілерін  ратификациялау – мүмкіндіктері шектелген балалардың  білім  алудағы  көкейтесті  проблемаларын  жүйелі  түрде  зерделеу  қажеттігінің  бастамасы. Түрлі  санаттағы  ауытқушылықтары  бар  балалардың  жалпы  білім  беру  мекемелерінде оқып,  білім  алуының  заман  талабына  сай  инклюзивті іс-тәжірибесі.

2 МОДУЛЬ  Қазақстанда және шетелде қалыпты дамып келе жатқан балалармен мүмкіндіктері  шектелген  балаларды оқыту үрдісің  ұйымдастырудың ерекшеліктері.

1  тақырып. Мүмкіндіктері  шектелген  балаларды  оқытып,  білім берудің модельдері: ішінара, құрамдастырылған,  уақытша, аралас,  толық. 

Қалыпты  дамыған және  дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып, табысты  білім  берудің  ішкі  жағдайлары.  Бірлесудің сыртқы  жағдайлары.  Бірлесудің  әлеуметтік  және  педагогикалық  түрлері.    Интеграцияның  интерналдық және  экстерналдық түрлері. Интеграцияның уақытша,  ішінара, құрамдастырылған  және  толық  түрлері. Қалыпты  дамыған және  дамуында  ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып, оқытудың   психологиялық-медициналық-педагогикалық  түрлі модельдерін табысты  түрде енгізуі.

2 тақырып.  Қалыпты  дамыған және дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып  оқытудың  принциптері.

Жеке   тәсілдерді   қолдану  принципі. Баланың  өз  бетімен  дамуын  қолдау принципі.  Қатысушылардың  бәрін бірдей білім  беру  үрдісіне  белсенді  түрде  қатыстыру принципі. Пәнаралық тәсілдің принципі. Білім беру және тәрбиелеу үрдістерін ұйымдастырудағы өзгермелілік принципі. Отбасы  мүшелерімен  серіктестіктің  өзара  әрекеттестік принципі. Ізгілендіру және демократияландыру  принциптері.

3. Тақырып. Қалыпты дамыған және  дамуында ауытқушылықтары бар  балалармен  бірлестіре  отырып  оқыту  жағдайында мүмкіндіктері  шектелген  балаларға  психологиялық-педагогикалық қолдау  көрсету.

 Психологиялық-педагогикалық қолдау – оқу үдерісінде әр баланың сәтті дамуы мен білім алуына арналған әлеуметтік-психологиялық және педагогикалық жағдайлары жұмыс жасайтын үдерістің біртұтас жүйесі ретінде. Психологиялық-педагогикалық  қолдау көрсетудің  негізгі  түсініктері  және  принциптері.  Психологиялық-педагогикалық  қолдау көрсетудің   құрылымы,   негізгі компоненттері. Инклюзивті үдерісте психологиялық-педагогикалық  қолдау көрсетудің  негізгі кезендері мен ерекшеліктері.

3. 3. МОДУЛЬ Мүмкіндігі шектеулі балаларды оқыту технологиялары

1 тақырып. Қалыпты  дамыған  және  дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып  оқыту   технологиялары.

Қалыпты  дамыған  және  дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып  оқытуды  ұйымдастыру    технологиясының: әдістері,  нысандары  және  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен  түзету-білім  беру  жұмысына  қабылдау жүргізуі. Қалыпты  дамыған  және  дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып  оқытуды  ұйымдастыру    технологиялары: білім беру  үдерісіне  қатысушы  балалардың бәрінің  қажеттіліктеріне сәйкес  келетін  білім  беруді  ұйымдастыру  технологиялары: (Т. Бут, М. Эйнскоу), балалардың бәрінің  қажеттіліктеріне сәйкес  келетін  адаптивтік  білім  беру ортасын  құру  технологиясы, (Д. Митчелл). Жалпы білім беретін мектептерде мүмкіндіктері  шектелген  балаларды оқытуды ұйымдастыру технологиясы (ұлттық көзқарас), қалыпты және бұзылған дамуы бар балаларды бірлесіп тәрбиелеу жағдайында мүмкіндігі шектеулі балаларға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету технологиялары,  интеграцияланған балаларға тьюторлық қолдау  көрсету технологиясы.

2  тақырып. Қалыпты  дамыған  және  дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып  оқытуды  зерттеу технологиясы.

Дамуында  ауытқушылықтары бар  балаларды тексеру технологиясы.  Мүмкіндіктері шектелген  балалардың дамуында  балаларға  тән  ерекшеліктердің    болу  сипаттамасы.  Диагностикалық  зерттеу  жүргізуге және  ұйымдастыруға  қойылатын  жалпы  спецификалық,  сондай-ақ  психологиялық-педагогикалық талаптар.  Бастауыш  сынып  мұғалімдерінің  және    психологиялық-педагогикалық  қолдау  көрсету  мамандарының  өзара  іскер  әрекеттестігі.

3 тақырып. Қалыпты  дамыған  және  дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып  оқытудың  даму ортасын ұйымдастыру технологиясы.  

Білім  беруді  жаңғырту дегеніміз сапалы  білім  беруге  қолжетімділікті  қамтамасыз  ету,  оны  жеке дараландыру  және  дифференциалдау,   кәсіби  құзыреттілік деңгейін  жүйелі  түрде  арттырып  отыру,  сонымен  қатар мүмкіндіктері  шектелген  балалардың  ішіндегі  жалпы білім  алып  жатқандарын заман  талабына  сай  жаңа  сапаға  қол  жеткізуіне  жағдай  жасау. Біріктіру  және  инклюзия  жағдайларында дамыту  ортасын  ұйымдастыру  ерекшеліктері. Білім беру ортасын дамыту:  принциптері,  сипаттамалары  және  оны  ұйымдастыру  әдістері.

4 тақырып. Қалыпты  дамыған  және  дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре  отырып  оқыту  жағдайында түзету-дамыту жұмыстарын  жүргізу  технологиясы.

Технология, түзету жұмыстары тұжырымдамаларды анықтау. Түзету жұмыстарын жүргізу принциптері, құрылымы, мазмұны және негізгі бағыттары. Сөйлеу, есту, көру қабілеттерінде,  тірек-қимыл жүйесінде, эмоциялық күйінің , психикалық дамудында күрделі кемшіліктері бар балалармен түзету-дамыту жұмыстарын ұйымдастыру ерекшеліктері.

Бастауыш сынып мұғалімін психологиялық-педагогикалық қолдау мамандарымен қалыпты дамыған және дамуында ауытқышылықтары бар балаларды бірлесіп тәрбиелеу жағдайында түзету-жетілдірілген жұмыстарды жүзеге асыруда өзара қарым-қатынас.

«Бастауыш  сынып  мұғалімінің  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен жұмысын  ұйымдастыру»  тақырыбындағы курстың  семинарына әдістемелік  ұсыныстар

Семинарлық  сабақтар әрбір зерттеліп  жатқан  курстың  құрамдас  бөлігі болып  табылады. Олар, студенттердің дәрістерде  алған теориялық  білімдерінің  өзектілігін  арттыруға,  толықтыруға мүмкіндік береді.  Студенттер  тәжірибелік  сабақтар  үрдесінде  қазіргі  кездегі  сан  алуан:  ғылыми,  ғылыми-әдістемелік  әдебиеттермен,  оқулықтармен  және  оқу  құралдарымен, әдістемелік  ұсыныстармен,  сондай-ақ  әзірлемелермен,  педагогикалық  энциклопедиялармен,  сөздіктермен,  журналдармен  және  т.т.  танысады,  әрбір  педагогикалық  әдебиеттің  кез-келген түрінің мақсатты тағайындамасын  анықтайды  және оның,  әлеуметтік  сегменттің  қайсысына  есептелгенін  белгілейді.   Сан  алуан  кітапхана каталогтарын  және  анықтамалықтарын пайдалану  ережелерін,  библиография  жүргізу,  әдеби  дереккөздерін  ресімдеу  талаптарын  нақтылайды.  Педагогикалық әдебиеттермен  жұмыс  істеудің  әртүрлі  нысандары  белгіленіп,  оларға  талдау  жасалады,  атап  айтқанда олар: мазмұндамалар,  жоспарлар,  тезистер,  конспектілер,  рецензиялар.

Зерделенген  көкейтесті мәселелер  бойынша әдебиетті  өздігінше  талдау    мәселелері,  курстастармен  және  оқытушымен  пікірталас  түрінде  зерделенеді.    Диалог  түріндегі принцип барлық  сабақтарда студенттердің  және оқытушылардың  тұрақты  түрде  қарым-қатынаста, өзара  іскер  байланыста болуын шамалайды  және  білім  алудың  уәждемелік  ресурстарын  жандандырады,  студенттердің  өмір  тәжірибесіне  жүгінуіне,  талқыланып  отырған  мәселелер  бойынша   пікір  таластыруға  мүмкіндік  береді.

Курсты оқу барысында студенттер әдебиетпен жұмыс істеу дағдыларын меңгереді:

– қазіргі заманғы  әдебиеттерден  хабар  алып  отыруға  (ғылыми, оқулық, әдістемелік, педагогикалық энциклопедиялар, сөздіктер,  анықтамалықтар),  кітапханадағы педагогикалық ақпараттың  түрлі  дереккөздерін  пайдалануға,    түрлі  үлгідегі  каталогтармен және анықтамалық  әдебиетпен  жұмыс  істеу;

– библиографияның  талаптарына  сәйкес  тақырып  бойынша  әдебиетті  іріктеп  алуға, әдебиеттің  тізімін   ресімдеу;

– әдеби  дереккөздердегі идеясын бөліп  қарауға,  жоспар,  тезистер,  конспектілер  құрастыруға,  хабар  келген  тақырыпқа  сәйкес көшірмелер,  рефераттар, шығармалар және  т.б. жасау;

– семинарда шығып  сөйлеудің  жоспарын  құрастыруға,  логиканы белгілеуге, өзінің  позицияларының  бірізділігін,  дәлелдемесін,  зерделенген  әдебиетке  сүйене  отырып  анықтау;

– зерделенген  әдебиеттен  өзінің  көзқарасын  анықтауға,  мәселелерді  талқылау  ісіне  қатысуға,  өзінің  пайымдауларын  дәлелдеу.

Семинарлық сабаққа  дайындықты  бастаған  кезде, тақырыбының  қисынға  қалай келтірілгенін  мұқият  оқып  шығу,  оны  курстың  оқу  жоспарында  белгілеп  алу,  басқа  тараулармен  өзара  байланысын  анықтап  алу қажет. Семинардағы  жұмыстың  мақсатымен танысып,  белсенді  түрдегі танымдық  қызметтің  біліміне,  біліктілігіне  және  машықтарына  назар  аудару керек.  Әрбір  студент  үшін  тапсырмалардың  бәрін  орындап  шығу  міндетті.  Әрбір  тараудың   сұрақтары  және  тапсырмалары ең  алдымен семинарлық  сабақтарға  дайындықты  жеңілдетуі  тиіс,  себебі  олар  оқу  материалының  мазмұнын  құрылымдайды,  жоспардың әрбір  сұрағын  одан  да  ұсақ  бірліктерге  бөліп,  қандай  мәселеге  байланысты екенін  ойластырып,  қайсысына  басты  назар  аудару  қажеттігін  көрсетеді. Содан  кейін  әдебиеттерді  және  жазып  алынғандарды  оқуға  кірісуге  болады. Әдебиеттерден  жазып  алынған  үзінді  көшірмелер  –  дайындықтың  қажетті  ақпаратын  нақты  бөліп  алуға  мүмкіндік  беретін,  дайындықтың  міндетті  түрдегі  қажет  кезеңі.  Семинардың  әрбір  сұрағы  бойынша  үзінді  көшірмелер  жасауға   ұсыныс  белгіленеді.  Маңызды пысықтаулардан кейін  сөйлейтін  сөзін,  баяндамасын,  пікірін ресімдеуге  кірісуге  болады,  беретін  жауаптың  құрылымын  мұқият  ойлану  қажет,  хабарламаңыздағы  аса  қызықтыларын  бөліп  алған  дұрыс. Мәтінді сөзбе-сөз  жаттап  алуға  тырыспаңыз  –  тыңдаушыларға    мәнін  егжей-тегжейлі  жеткізсеңіз жетіп  жатыр.  Сұрақтардың  бәріне  жауап  беріп,  тараудың  тапсырмаларының бәрін  орындап,  өзіңіздің  сабаққа  дайын  екеніңізге  сенімді  болыңыз.

«Бастауыш  сынып  мұғалімінің  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен жұмысын  ұйымдастыру» курсының  семинарлық  сабағы

1. Мүмкіндіктері шектелген  балалардың  білім  беру тұжырымдамалары.
2. Мүмкіндіктері шектелған балаларды дамытудың  жалпы  және айырықша  ерекшеліктері.
3. Қазақстанның және  шетелдегі  жалпы білім беретін  мектептерінде мүмкіндіктері  шектелген  балаларды бірлесіп білім  берудің  қазіргі  іс-тәжірибесі.

2 МОДУЛЬ  Қазақстанда және шетелде қалыпты дамып келе жатқан балалармен мүмкіндіктері  шектелген  балаларды оқыту үрдісің  ұйымдастырудың ерекшеліктері

1. Мүмкіндіктері шектелген балалардың оқытудың ұйымдастырушылық-құқықтық  негіздері.

2 .  Мүмкіндіктері  шектелген  балалардың құқықтарын іске асыру білім саласындағы мемлекеттік саясаттың маңызды міндеттерінің бірі болып табылады.

3. Бастауыш сынып мұғалімінің мүмкіндіктері  шектелген балаларды  бірлестіре  отырып,  табысты білім  берудің  негізгі  факторы  ретіндегі  дайындығы.

3 МОДУЛЬ. Мүмкіндігі шектеулі балаларды оқыту технологиялары

1. Объективті қажеттілік ретіндегі  қазіргі  кездің  білім  беру  технологиялары.
2. Мүмкіндіктері шектеулі балаларға ерте көмек көрсету және анықтау жүйесі.
3. Қалыпты дамыған және  дамуында  ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіріп  оқытуды  ұйымдастыру  әдістері,  машықтары және  нысандары.
4. Қазақстандағы білім беру кеңістігі аясында мүмкіндіктері шектелген  балаларға арналған білім беруді дамытудағы халықаралық іс-тәжірибесін дағдыландырудан  өткізу.

 «Бастауыш  сынып  мұғалімінің  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен жұмысын     ұйымдастыру» курсы бойынша  оқытушы  және  студенттер  арасындағы  өз  бетімен  жұмыс.

1 МОДУЛЬ. Мүмкіндіктері  шектелген  балаларды  орта  білім  беруді жаңғыртудың басымды  бағыттары  ретінде  оқыту.

№1  СРСП тақырыбы. Мүмкіндігі шектеулі балаларды әлеуметтік-білім құбылысы ретінде оқыту.

№2 СРСП  тақырыбы. Қалыпты  дамыған  және  дамуында  ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіріп оқыту  кезінде  пайдаланылатын терминологиялық түсініктің айырмашылықтары.

№3 СРСП  тақырыбы. Қалыпты  дамыған  және  дамуында  ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіріп оқытуға  қоғамның  дайын  болуы.

2 МОДУЛЬ. «Қазақстанда және шетелде қалыпты дамып келе жатқан балалармен мүмкіндіктері  шектелген  балаларды оқыту үрдісің  ұйымдастырудың ерекшеліктері»

№1 СРСП  тақырыбы. Қазақстандағы және шетелдегі жалпы білім беретін мектепте мүмкіндіктері  шектелген балаларды  бірлестіріп  оқытудың  жағдайлары.

№2 СРСП  тақырыбы. Қалыпты  дамыған  және  дамуында  ауытқушылықтары бар  балаларды  бірлестіре   оқытудың  түрлі  нысандарын  жұмыс  істету  ерекшеліктері.

№3 СРСП тақырыбы.  Тьюторлық  қолдау  көрсету – жеке түрлендірудің тиімді формасы ретінде қолдану.

         3 МОДУЛЬ. Мүмкіндіктері шектелген  балаларды оқыту технологиялары .

№1 СРСП тақырыбы.  Білім  берудің  топтық  және  ұжымдық технологиясы.

№2 СРСП  тақырыбы. 2. Ерте кезеңде ерте анықтау және ерте түзету жүйесі қалыпты және дамуында  ауытқушылықтары бар   балаларды бірлесіп оқытуға маңызды қадам.

№3 СРСП  тақырыбы.  Мүмкіндіктері  шектелген балалардың    білім  беру  ұйымында  оқуға  дайындық  өлшемдері  және  көрсеткіштері.

№4 СРСП  тақырыбы. Мүмкіндіктері  шектелген  балалармен  бастауыш  сынып  мұғалімінің дайындық  өлшемдері  және  көрсеткіштері.

«Бастауыш  сынып  мұғалімінің  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен жұмысын  ұйымдастыру»

курсы  бойынша  студенттердің  өз  бетімен  жұмысы.

СРС-қа әдістемелік  ұсыныстар

Өз  бетімен  жұмысқа  арналған тапсырманың теориялық  аспектілерін  зерделеп  болғаннан кейін  кіріскен  дұрыс.  Ұсынылған  тапсырмалардың  көлемі, күрделілік  деңгейі,  оқу  және  зерттеу  жұмысындағы өз  бетімен  жұмыстың дәрежесі бойынша  сипаты  әртүрлі  болып  келеді.  Олар  топтарға  бөлінген.

Бірінші  топқа  жататын  тапсырма  (нормативтік-құқықтық актілердің библиографиялық каталогын  құру,  тарихи-талдау  анықтамасын  дайындау, инклюзивті педагогика  туралы  сөздік  құрастыру)  репродуктивті  және  репродуктивті-өнімділік деңгейі  (қарапайым  жаңғырту,  себепті-тергеушілік  байланысты белгілеу,  негізгі,  жалпы,  айырмашылықты  анықтау  және  бірлі-жарымды  салыстыру түсініктерін  белгілеу,  дәлелдеу  және  т.т.).  Осы  тапсырмалар студенттің,  сонымен  қатар  болашақ  педагогтың   танымдық  қызметінің  әдістерін  және  жалпы  біліктілік  машықтарын,  сондай-ақ  амалдарын      қалыптастыруды  өзіне  мақсат  етіп  қойған.  Сонымен қатар, ғылыми және әдістемелік мәтіндерді  талдай  білуге, сөздіктермен,  әдеби  дереккөздермен  жұмыс  істеуге,  библиографиялық  анықтамалар  құрастыруға,  мәтіндерге  түсінік  беруге   бағытталған.

Екінші  топқа,   күрделілігі арта  түскен  тапсырмалар  жатады  (мүмкіндіктері  шектелген  балаларды  оқытып,  білім  беру кезіндегі «қолдаймын»  және  «қарсымын»  деген дәлелдерді  әзірлеу,  қаламыздағы  психофизикалық  ауытқушылықтары  бар  тұлғаларға  қатысты  очерк  жазу,  түзету  және  инклюзивті  сыныптардың  бастауыш  мектебінде мүмкіндіктері  шектелген балаларға  білім  беру  туралы журналдың  макетін,  логотипін,   бастауыш  мектептің,  негізінен,  жартылай-іздестіру  және зерделеу  сипатындағы  жарнамасын  әзірлеу).   Міне  бұл  тапсырмалар  танымдық  қызметтің  жалпы  педагогикалық  біліктіліктерін  және  шығармашылық  әдістерін  қалыптастыруға  бағытталған.  Бұл  тапсырмаларда  күрделілік  деңгейінің  арта  түскені  байқалады,  себебі білім  деңгейінің  жоғарылау  болғаны,  көкейтесті  мәселені  абстрактілі  түрде көріп,  білуі талап  етіледі. Бұл  тапсырмалар  біршама   дараландыруды,   студенттердің теориялық  білімі  деңгейінің жоғары  болуын  талап  етеді.

Инклюзивті  педагогтің  профессиограммасын  құрастыруға,  инклюзивті педагогтың бастауыш  мектептің  түзету  және  инклюзивті  сыныптарына,    жұмысқа  қабылдау  жөніндегі  түйіндемелерді  құрастыруға   бағытталған  тапсырмалар,  мүмкіндіктері шектелген балалармен  тексеру  жүргізу  мақсатында  бастауыш  мектептің  қызметкерлерімен,  түзету  сыныптарымен  және  мүмкіндіктері  шектелген  балалардың  ата-аналарымен сұхбат  жүргізу,   мүмкіндіктері  шектелген  балаларға  тексеру  жүргізуге,  диагностикалық  материалдарды   іріктеп  алуға,    инклюзивті  сыныптарға  барып  жүргендерінің  ата-анасымен  жұмыс  жоспарын  және  тақырыптарын  әзірлеуге,  инклюзивті сыныптардың  құрал-жабдықтарына  қойылатын  нормативтік  талаптарды  талдауға    арналған.  Студенттерге  арналған  күрделілігі  басым  тапсырмаларды  ұсыну,  себебі  оларды  орындау  үшін  барынша  шығармашылық  танытып,  бар  білімдерін  жандандыра  түсулері,  болашақ  кәсіби  қызметінің  саласында да   өзіндік  пікірін  білдіріп  отыруы   қажет.  Олар,  студенттердің  іс-тәжірибелік  біліктіліктерін,  амалдарын  болашақтағы  кәсіби  қызметінде  де,  сонымен  қатар  жалпы  интеллектуалдық  және білім  беру  саласында  да жандандыруды  жорамалдайды.

Кәсіби  біліктілікті қалыптастыру  көзқарасына  сәйкес  инклюзивті  білім беру  технологияларын модельдеу  тапсырмасын  аса  нәтижелі деп  санауға  болады,  көкейтесті  жағдайларды модельдеу  (case-study) педагогтар  үшін,  инклюзивті сынаптарға  барып  жүрген балалардың  ата-аналары үшін (консультациялардың)    әдістемелік ұсыныстардың  өзін-өзі  бағалау парағын  әзірлеу    болып  табылады.

1 МОДУЛЬ. Мүмкіндіктері  шектелген  балаларды  орта  білім  беруді жаңғыртудың басымды  бағыттары  ретінде  оқыту. 

1 СРС. Бастауыш мектептегі мүмкіндігі шектеулі балаларды бірлесіп оқыту тұжырымдамасы.

СРС 2. Мүмкіндіктері  шектелген  балалардың  денсаулық  жағдайы  және  олардың дамуындағы  физиологиялық ерекшеліктер.

3 СРС. Бастауыш мектеп жағдайында мүмкіндіктері  шектелген  балаларды бірлестіріп  білім беруді  ұйымдастырудың  іс-тәжірибесі.

2 МОДУЛЬ Қазақстанда және шетелде қалыпты дамып келе жатқан балалармен мүмкіндіктері  шектелген  балаларды оқыту үрдісің  ұйымдастырудың ерекшеліктері

1 СРС. Мүмкіндіктері  шектелген  балаларға  білім  беруді ұйымдастыруды  реттемелеуші халықаралық  және  республикалық  нормативтік құжаттар.

2 СРС.  Ерекше  қажеттіліктері бар  балаларға бастауыш  білім  берудің  арнайы  республикалық  мемлекеттік  стандарты.

3 СРС.  Мүмкіндіктері шектелген  балаларға  психологиялық-педагогикалық  қолдау  көрсету.

3 МОДУЛЬ.  Мүмкіндіктері  шектелген  балаларға  білім  беру технологиялары.

СРС 1.  Гуманитарлық  технологияларды қосу.

СРС 2.  Жеке оқытудың  ерекшеліктері.

СРС 3.  Мүмкіндіктері  шектелген  балаларға  білім  беру  бағдарламалары  бойынша жұмыс  істейтін  мамандарды  дайындау  талаптары.

«Бастауыш  сынып  мұғалімінің  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен жұмысын  ұйымдастыру» курсы  бойынша  рефераттардың  тақырыптары

1. Мүмкіндіктері шектелген балаларды  орта  білім  беруді жаңғыртудың басымды  бағыттары  ретінде  оқыту.
2. Мүмкіндіктері шектелген балаларды оқытудың тұжырымдамалық  негіздері.
3. Мүмкіндіктері шектелген балаларға білім беру  жалпы  және  арнайы  білім  берудің  феномені ретінде.
4. Дамуында ауытқушылықтары бар балаларды  физиологиялық  тұрғыда  қалыпты  дамыған  балалармен  бірге  оқытудың мақсаты  және  міндеттері.
5. Мүмкіндіктері шектелген балаларды қалыпты  жағдайда  дамыған  балалармен бірге  оқыту  кезінде  әлеуметтену  мүмкіндіктері.
6. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру тұжырымдамасының  негізгі  ережелері.
7. Мүмкіндіктері шектелген балаларға білім беру  ерекшеліктері.
8. Білім беру мекемелерінің қалыпты  дамыған  және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру үшін,  оларды психологиялық-медициналық-педагогикалық жағдайлармен қамтамасыз  ету.
9. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру:  мәні, түсінігі, міндеттері.
10. Мүмкіндіктері шектелген балаларға білім беру  түсінігі  және  мәні.
11. Интеграция, инклюзия, және оларды сақтау алаңын белгілеу  туралы түсініктер этимологиясы.
12. Инклюзияның философиялық, заңгерлік, әлеуметанушылық, психологиялық және педагогикалық ғылыми  әдебиеттердегі санаты: амалдардың және  терминдердің нұсқаулығы.
13. Мүмкіндіктері шектелген  балаларды бірлестіріп, білім  берудің психологиялық-педагогикалық зерттеулер  пәні ретіндегі  мүмкіндіктері.
14. Қазақстанда инклюзивті іс-тәжірибені дамытудың өзектілігі.
15. «Инклюзивті білім беру», «бейімделген білім  беру  бағдарламасы», «мүмкіндіктері  шектелген білім  алушы», «жеке  оқу  жоспары», «арнайы жағдайлар», «инклюзивті  іс-тәжірибеге  білім  беру  ұйымының  дайындығы»  түсініктерінің  мәні.
16. Қазақстанда және шет елде  қалыпты  дамыған  және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру.
17. Инклюзивті жалпы және арнайы  білім беру  туралы  шет  елдің  заңдары  шыққан  жерінің  межесі  ретінде. Дамуында  ауытқушылықтары  бар  балалардың  құқықтарын  қорғау  туралы халықаралық құжаттар.
18. Еуропада, Америкада, Азияда қалыпты  дамыған  және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру.
19. Көрнекті педагогтар және психологтар мүмкіндіктері  шектелген балаларға инклюзивті білім  беру  идеясын жүзеге  асыру  қажеттігі туралы.
20. Мүмкіндіктері шектелген балаларға  инклюзивті  білім  беру  проблемасын  жүйелі  түрде  зерделеудің  –  басы,  балалардың  құқықтарын қорғау  туралы Халықаралық актілерді Қазақстан  Республикасының  ратификациялауы.
21. Мүмкіндіктері шектелген балаларға  инклюзивті  білім  берудің  жалпы бала  бақшаларындағы  және  мектептердегі  қазіргі  заманғы іс-тәжірибесі.
22. Мүмкіндіктері шектелген балаларға  білім  берудің үлгілері: ішінара, құрамдастырылған,,  уақытша,  аралас,  толық.
23. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  берудің  ішкі  жағдайлары.
24. Интеграцияның ішкі жағдайлары.

25 Интеграцияның  әлеуметтік  және  педагогикалық түрлері.

26. Интеграцияның интерналдық және экстерналдық  түрлері.
27. Интеграцияның уақытша, ішінара, құрамдастырылған және  толық түрлері.
28. Интеграциясы қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беруді  психологиялық-медициналық-педагогикалық қамтамасыз  етудің түрлі үлгілерді енгізу
29. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру  принциптері.
30. Жеке көзқарас принципі.
31. Баланың өз бетімен белсенділік көрсетуін қолдау принципі.
32. Білім беру процесіне, оған қатысушылардың бәрін белсенді түрде  қосу принципі.
33. Пәнаралық машық принципі.
34. Білім беру және  тәрбилеу үрдестерін  ұйымдастырудағы  нұсқалық  принципі.
35. Отбасымен серіктестердің өзара  іс-әрекеттестік принципі.
36. Ізгілендіру және демократизациялау принциптері.
37. Мүмкіндіктері шектелген балаларды  қалыпты  дамыған  және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру  жағдайында   психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету.
38. Психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету – білім беру  үрдесінде әрбір  баланың қалыпты дамуына әлеуметтік-психологиялық  және педагогикалық жағдай  жасаудың біртұтас  жүйесі  ретінде.
39. Психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетудің негізгі  түсініктері  және принциптері.
40. Психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетудің құрылымы және базалық  компоненттері.
41. Инклюзивті процесте психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетудің негізгі  кезеңдері және  ерекшеліктері.
42. Қолдау көрсету – кездескен қиындықтарды жеңіп  шығуда  көмек  көрсету.
43. Шетелдік ізгіілік психологиясында психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету идеялары (Г. Олпорт, А. Маслоу, К. Роджерс, Дж. Мид, М. Кун, И. Блумер), педагогикамен іскер  байланысы  (Ш. А. Амонашвили, И. П. Волков және  т.т.).
44. Мүмкіндіктері шектелген балаларды қолдау  сипаттамасы:  процессуалдылық, уақытын  созу, директивті  еместігі, адамның шын  мәніндегі жағдайына ену, қатысушылардың  арасындағы қарым-қатынастың айырықшалығы, субъектіні дамытудың ішкі  потенциалы  ретіндегі тіреушісінің  басымдылығы, («табыс  педагогикасы»), субъектіні өз  бетімен іріктеп  алу  және  оның  мүмкіндіктері  шектелген  балаға  қолдау  көрсеткені  үшін жауапкершілікте  болу құқығы.
45. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру  жағдайында  оқыту технологиясы.
46. Мүмкіндіктері шектелген балаларға  білім  беруді  ұйымдастыру  технологиясы: әдістері, нысандары және түзету-білім  беру жұмысының әдістемесі.
47. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беруді ұйымдастырудың  әдістері, әдістемесі  және  нысандары.
48. Мүмкіндіктері шектелген балаларға  білім  беруді  ұйымдастырудың технологиясы: білім  беру  үрдесіне қатысушылардың бәрін  қатыстыру ахуалын  құру  технологиясы  (Т.Бут, М. Эйнскоу),, балалардың бәрінің  қажеттіліктеріне сәйкес  келетін адаптивтік  білім  беру  ортасын құру  технологиясы (Д. Митчелл).
49. Орта мектептерде мүмкіндіктері шектелген  балаларға  білім  беруді   ұйымдастырудың (ішкі көзқарас) технологиясы,  мүмкіндіктері  шектелген  балаларды, қалыпты  дамыған  және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру жағдайында қолдау  көрсету,  сонымен  қатар    біріктірілген  балаларға тьюторлық қолдау  көрсетуді  жүзеге  асыру.
50. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беретін  балаларды тексеру  технологиясы.
51. Сөз сөйлеу қабілетін тексеру технологиясы.
52. Есту қабілетін тексеру технологиясы.
53. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру  жағдайында  балалардың  даму  ортасын ұйымдастыру  технологиясы.
54. Білім беруді жаңғырту – сапалы  білім  алуға  қолжетімділікті  қамтамасыз  ету, оны дараландыру және  дифферециациялау, педагогтардың,  түзету-дамыту жөніндегі  кәсіби  құзыреттілік деңгейін жүйелі түрде арттырып  отыру.
55. Мүмкіндіктері шектелген балаларға,  әдеттегі балалармен  салыстырғанда (дамуында психикалық  кедергілері бар, сөз  сөйлеуінде, көру, есту қабілетінде, эмоционалдық-күш-жігер  саласында,  зердесінде, тірек-қозғалыс аппаратында іркілістері бар балаларға) білім  берудің  ерекшіліктері.
56. Қалыпты дамыған және дамуында  ауытқушылықтары бар  балалармен бірлестіріп, білім  беру  жағдайында  түзету-дамыту жұмысын жүргізу технологиясы.
57. Көру қабілетін тексеру технологиясы.
58. Эмоционалдық-күш-жігер саласын тексеру  технологиясы.
59. Психикалық дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды тексеру технологиясы.
60. Тірек-қозғалыс аппаратында ауытқушылықтары бар балаларды  тексеру  технологиясы.
61. Зердесінде шамалы ғана ауытқушылықтары бар  балаларды тексеру  технологиясы.
62. Түзету-дамыту жұмыстары түсінігін  анықтау.
63. Түзету-дамыту жұмыстарын жүргізу принциптері.
64. Түзету-дамыту жұмысының бағыттары.
65. Түзету-дамыту сабақтарының құрылымы.

«Бастауыш  сынып  мұғалімінің  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен жұмысын  ұйымдастыру» курсы  емтихан  бақылау  сұрақтары

1. Мүмкіндіктері шектелген балаларға білім беру тұжырымдамасы.
2. Қажеттілік иерархиясының тұжырымдамасы. (А. Маслоу, Ф. Херцберг, Д. Мак-Клелланда);
3. Интегративтік мектептің тұжырымдамасы. (М. Монтессори, С. Френе, Р. Штайнер);
4. Дамуында әртүрлі ауытқушылықтары бар балаларға білім берудің  және  тәрбиелеудің  қазіргі  кездегі тұжырымдамасы. (Л.С. Выготский, А.Н. Леонтьев, В.В. Лебединский, Т.А. Власова, М.С. Певзнер).
5. Мүмкіндіктері шектелген балалардың  дамуындағы жалпы  және  спецификалық ерекшеліктер.
6. Мүмкіндіктері шектелген балалардың  психофизикалық дамуының  (сөйлеу, көру, есту, тірек-қозғалыс аппараты, зердесі және  т.т.),  «көкейтесті  мәселелері  бар  балалар», «ерекше  мұқтаждықтары  бар  балалар», «әдеттегі емес балалар» «білім  алуда  қиындыққа  тап  болған  балалар», «жалпы  заңдалықтан  ауытқыған  балалар», «ерекше  балалар» сипаттамасы.
7. А.Р. Маллердің, Т.В. Егорованың, Т А. Власованың және М.С. Певзнердің, В.А.Лапшинаның, сондай-ақ Б.П.Пузановтың және т.т. мүмкіндіктері шектелген  түлғалар санатындағыларды классификациялау.
8. Мүмкіндіктері шектелген балаларды  дамытудың  айырмашылықтар диапазоны.
9. Мүмкіндіктері шектелген оқушылар құрамын өзгертудегі қазіргі  кездегі  үрдістер.
10. Қазақстанның жалпы білім беретін мектептеріндегі мүмкіндіктері шектелген балаларға бірлестіріп,  білім  берудің  қазіргі  кездегі  іс-тәжірибесі.
11. 1 Мүмкіндіктері шектелген балаларды бірлестіріп, өздерінің қалыпты  дамып  келе жатқан  құрбыларымен бірге  оқуларына қол  жетімді мектептер  құру  жөніндегі  шет  елдік  мемлекеттердің іс-тәжірибесі.
12. Мүмкіндіктері шектелген балаларды Қазақстан Республикасының  жалпы  білім  беру  мекемелерінде   біріктірілген  білім  беруді енгізу: болашағы  және  көкейтесті  мәселелері.
13. Мүмкіндіктері шектелген балаларды білім беру  жүйесінің  дамуына  әсер  ететін сыртқы  факторлар.
14. Мүмкіндіктері шектелген балаларды оқытудың ұйымдастырушылық-құқықтық негіздері.
15. Саламанск декларациясының миссиясы (1994).
16. Мүмкіндіктері шектелген балаларға білім беру қолжетімділігі  туралы халықаралық-құқықтық актілердің  миссиясы.
17. Әлемдік және республикалық  деңгейдегі  нормативтік-құқытық  құжаттардың мақсаты және  міндеттері.
18. Қазақстандағы мүмкіндіктері шектелген балаларға қолдау көрсету жүйесін өзгерту беталысы.
19. Мүмкіндіктері шектелген балалардың білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың  маңызды  міндеттерінің  ретіндегі құқықтарын жүзеге  асыру.
20. Мүмкіндіктері шектелген балаларға арналған білім беру саласындағы көрсетілетін қызметтер  объектілеріне қолжетімділік жағдайларын жасау.
21. Мүмкіндіктері шектелген балаларға, жалпы білім беру мектеп жағдайында «кедергісіз  аймақтар» құру.
22. Мүмкіндіктері шектелген балаларға арналған түзету-дамытудың арнайы ортасын құру.
23. Мүмкіндіктері шектелген балаларды жалпы білім беру мектептерге  қабылдау  тәртібі.
24. Мүмкіндіктері шектелген балаларды, бірлестіре отырып, табысты білім  берудің  негізгі  факторы ретіндегі,  бастауыш мектеп мұғалімінің  дайындығы.
25. Бастауыш мектеп мұғалімінің кәсіби-педагогикалық қызметтегі көпаспектілігі, көпфункционалдылығы. Мұғалім  мемлекеттік  қызметші, әлеуметтік қызметкер, өсіп  келе  жатқан ұрпақты  тәрбиелеуші, дефектолог және  педагог-реабилитолог  ретінде.
26. Бастауыш сынып мұғалімінің  түзету-білім  беру  бағдарламасын  мүмкіндіктері  шектелген  тұлғаларға  арналып,  жеке  басы-бағдарланған,  сонымен қатар жеке  басы-аралап  оқуға      және   тұлғалық-бағдарланған    түзету-білім  беру  бағдарламалары  амалдарының  негізінде тиімді түрде іріктеп  алуға  және  жүзеге  асыруға  дайын  болуы.
27. Бастауыш сынып мұғалімінің түзету-дамыту ортаны  ұйымдастыруға  дайын  болуы.
28. Бастауыш сынып мұғалімінің көпшілікке  арналған  мектеп  жағдайында  түзету-педагогикалық қызметті  жүзеге  асыруға  дайын  болуы.
29. Мүмкіндіктері шектелген балаларды оқытып,  білім  беруде  бастауыш сынып  мұғалімінің қоғамдық  ұйымдармен,  отбасылармен  психологиялық-педагогикалық жұмысты жүзеге  асыруға  дайын  болуы.
30. Қазіргі кездегі, объективтік  қажеттілік  ретіндегі  білім  беру  технологиялары.
31. «Білім беру технологиясын  оқытып,  білім  беру», «педагогикалық технология»  түсініктері.
32. Педагогикалық технологияларды классификациялау.
33. Тұлғалық-бағдарланған білім беру технологиясы:  ізгілік-тұлғалық технологиялар; әрекеттестік  технологиясы; еркін түрде тәрбилеу технологиялары; эзотериялық технологиялар.
34. Мүмкіндіктері шектелген балаларға  ерте  бастан  көмек  көрсету  қажеттігін  анықтап,  оларға  көмек  көрсету  жүйесі.
35. Диагностикалық жұмыс (мүмкіндіктері шектелген  балаларды  дер  кезінде  анықтау).
36. Мүмкіндіктері шектелген балаларға түзету-дамыту  жұмысы (білім  берудің  маңыздылығын  игеру  үшін  дер кезінде  мамандандырылған  және  (немесе) физикалық  және  (не  болмаса) психикалық  дамуындағы    олқылықтарын түзетуге  дер   кезінде көмек көрсету.
37. Консультативтік жұмыс(мүмкіндіктері  шектелген балаларға  арналған   арнайы  қолдау  көрсетудің  үзіліссіз болуы.
38. Ақпараттық-ағарту жұмысы.
39. Қалыпты және дамуында  ауытқушылықтары  бар  балаларды  бірлестіріп оқытып,  білім беруді ұымдастырудың  әдістері,  амалдары  және  нысандары.
40. Қалыпты және дамуында  ауытқушылықтары  бар  балаларды  бірлестіріп оқытып,  білім берудің  әдістері.
41. Қалыпты және  дамуында  ауытқушылықтары  бар  балаларды  бірлестіріп оқытып,  білім берудің  құралдары  және  амалдары (аудиторияны  жабдықтау,  оқу-әдістемелік құралдар; білім  берудің  техникалық  құралдары (мультимедиялық құралдар).
42. Қалыпты және дамуында  ауытқушылықтары  бар  балаларды  бірлестіріп оқытып,  білім беруді  ұйымдастырудың  нысандары.
43. Мүмкіндіктері шектелген балаларды  Қазақстанның білім  беру  кеңістігі жағдайында  білім  берудің  халықаралық іс-тәжірибеге  сүйене  отырып  адаптациядан  өткізу.
44. Мүмкіндіктері шектелген балаларға  білім  беруді   тиімді  жүзеге  асырудың еуропалық  мемлекеттердің  іс-тәжірибесі негізіндегі  жолдарын  анықтау.
45. «Ерекше білім беру  қажеттелектері» түсінігі  («Children with Special Needs»),  Еуропаның,  АҚШ-ң  және  Канаданың көптеген  елдеріндегі мектептер   мәдениетінің  және  білім  беру  саясатының  бір  бөлігі  ретінде.
46. Мүмкіндіктері шектелген балалардың  білім  алу   және  мектеп  өміріне  толыққанды  қатысу  кезінде  кездесетін  қиындықтар  және кедергілер.
47. Мүмкіндіктері шектелген балаларды уақытында анықтау. Бастауыш сынып мұғалімінің диагностикалық жұмыстарының міндеттері, әдістері, әдістері мен құралдары.
48. Балалардағы даму ауытқушылықтарының психологиялық-педагогикалық сараптамасының міндеттері.
49. Түзету және дамыту жұмыстары (білім мазмұнын меңгеруге және мүмкіндіктері шектелген балалардың физикалық және / немесе психикалық дамуындағы ауытқушылықтарың түзеуге уақытында мамандандырылған көмек).
50. Бастауыш сынып мұғалімінің консультативтік жұмысын ұйымдастыру.
51. Қалыпты және дамуында  ауытқушылықтары  бар  балаларды  бірлестіріп оқытып,  білім беру  әдістері.
52. Қалыпты және дамуында ауытқушылықтары бар балаларды бірлесіп оқытудың құралдары мен әдістері (аудиториялық жабдықтар, оқу құралдары, техникалық құралдар (мультимедиялық құралдар)).
53. Қалыпты және дамуында  ауытқушылықтары  бар  балаларды  бірлестіріп оқытып,  білім беруді  ұйымдастыру нысандары.
54. Шетелдегі мүмкіндіктері шектелген балаларды оқытуды жүзеге асыру.
55. «Ерекше білім беру  қажеттелектері» түсінігі  («Children with Special Needs»),  Еуропаның,  АҚШ-ң  және  Канаданың көптеген  елдеріндегі мектептер   мәдениетінің  және  білім  беру  саясатының  бір  бөлігі  ретінде.
56. Мүмкіндіктері шектелген балалардың  білім  алу   және  мектеп  өміріне  толыққанды  қатысу  кезінде  кездесетін  қиындықтар  және кедергілер.
57. Қалыпты және ауытқушылықтары бар балалардың бірлескен оқытуда  қолданылатын терминологиялық тұжырымдамалардың сипаттамасы.
58. Қалыпты және ауытқушылықтары бар балаларды бірлесіп оқытуда қолданылатын ғылыми және педагогикалық көздерде сипатталған терминология арасындағы айырмашылық.
59. «Интеграцияланған» және «инклюзивті» білім беру, мүмкіндіктері шектелген балаларға білім беру тұжырымдамаларын түсіндіруге арналған әртүрлі тәсілдер.
60. «Интеграция», «интеграциялық оқыту», «мүмкіндіктері шектелген балалар», «арнайы білім беру қажеттіліктері бар балалар» түсініктері мен анықтамаларының өзара байланысы.
61. Қалыпты және ауытқушылықтары бар балаларды бірлесіп тәрбиелеу үшін қоғамның дайындығы.
62. Қазақстандағы және шетелдегі жалпы білім беретін мектепте мүмкіндіктері шектелген балаларды бірлесіп оқытудың шарттары.
63. Қазақстандағы және шетелдегі жалпы білім беретін мектепте мүмкіндіктері шектелген балаларды бірлесіп оқытудың заманауи әдістемелік тәсілдерінің ерекшелігі.
64. Мүмкіндіктері шектелген балалар  дайындығы жөніндегі бастауыш  сынып  мұғалімдерінің кәсіби   құзыреттері.
65. Жеке білім беру бағдарламаларын жобалаудың нормативтік-құқықтық  және  ұйымдастырушылық-педагогикалық шарттары.
66. Білім беру саласы қызметкерлерінің, балалардың  ата-аналарының және әлеуметтік серіктестерінің, мүмкіндіктері  шектелген  балаларға  білім  беру міндеттерін  шешкен  кездегі  тиімді  өзара  әрекеттестігін  қамтамасыз  ету.
67. Білім беру мекемелерінің жалпы міндеттегі арнайы сыныптары,  білім  беруді  қалпына  келтіру  сыныптары.
68. Білім алушылармен жеке жұмыстың тиімді нысаны  ретіндегі тьюторлық  қолдау  көрсету.
69. Тьюторлық қызметтің кәсіби мәні және ерекшелігі.   
70. Білім беру қызметіндегі тьюторлық қолдау көрсетудің педагогикалық маңызы.
71. Тьюторлық қызметтің негізгі принциптері және  міндеттері.
72. Тьюторлық қолдау көрсетудің негізгі кезеңдері: диагностикалық, жобалаушылық, жүзеге  асырушылық, аналитикалық-рефлексивтік  және  жинақтаушылық.
73. Мектепте тьюторлық қолдау көрсету бағдарламасын  жүзеге  асырудың мағынасы және  ұйымдастыру шарттары.
74. Педагогикалық дереккөздер негізіндегі топтық және  ұжымдық  технологияны  салыстырмалы  түрде  талдау .
75. Қалыпты және дамуында  ауытқушылықтары  бар  балаларды  бірлестіріп оқытып,  білім беру жөніндегі топтық  және  ұжымдық  технологияны қазіргі  кездегі мектепке  енгізудің тиімділігі және мүмкін    жолдары.
76. Балалардың бәрінің қажеттіліктеріне сәйкес келетін білім  берудің  бейімділік ортасын  құру технологиясы (Д. Митчелл).
77. Қалыпты және дамуында  ауытқушылықтары  бар  балаларды  бірлестіріп оқытып,  білім берудің  аса  қажет  баспалдағы  ретіндегі  ерте  анықтау  және  ерте түзету жүйесі.
78. Дамуында ауытқушылықтары бар  балаларды  ерте  анықтап, оларға дер  кезінде  көмек  көрсету жүйесі  (отандық және  шетелдік іс-тәжірибені  талдау).
79. Балалардың дамуындағы ауытқушылықтарды тексерудің  психологиялық-педагогикалық  міндеттері.
80. Балалардың дамуындағы  ауытқушылықтарды диагностикалау кезеңдері: бірінші кезең -скрининг; екінші кезең – дамуындағы  ауытқушылықтарды анықтаудың дифференциалдық диагностикасы; үшінші кезең – феноменологиялық.
81. Мүмкіндіктері шектелген балаларды   оқытып,  оларға білім  берудің  мағынасын,   түзетіп, дамыту  процесінің  нысандарын және  технолногияларын модельдеу.
82. Мүмкіндіктері шектелген  балаларға  жалпы білім беру мектеп  жағдайында  оларға  арналған  мерекелер ұйымдастыру  және өткізу.
83. Мүмкіндіктері шектелген балаларды   оқытып,  оларға білім  беру  міндеттерін  шешу  кезінде  білім  беру  саласы  қызметкерлерінің, балалардың  ата-аналарының және әлеуметтік  әріптестерінің тиімді  өзара  әрекеттестігін  қамтамасыз  ету.
84. Мүмкіндіктері шектелген балалармен  жұмыс  істеуге, бастауыш сынып  мұғалімінің кәсіби  дайындығы.
85. Бастауыш сынып мұғалімінің,  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен   жұмыс  істеуге психологиялық  дайындығы.
86. Бастауыш сынып мұғалімінің,  мүмкіндіктері  шектелген  балалармен   жұмыс  істеуге  деген  білім  беру  құзыреттілігі.