Менің мамандығым тәрбиеші
Касикбаева Айбану Ергалиевна
КМҚК №134 «Гауһар» балабақшасының тәрбиешісі
Адамның өзіне-өзі өмір бойы қоятын және оған әрдайым жауап іздейтін санаулы сұрақтары болады екен. Мен үшінсолмәңгісұрақтыңбірі де бірегейі – мұғалім-тәрбиешідегенкім? Алдымен осы сұрақтыңжауабынтағы да бірайқындапбағайын. Өйткені мен де бала – бақша – тәрбиешісімін.
Таңғажайыпбалаларәлеміментереңіректанысып, өзөміртәжірибемніңмейірімінің дәндерінқондыру – меніңжұмысымныңмәні.
Балаларменжұмысжасау – үлкенбақыт.Себебі, тек қана бала ешнәрсегеалаңдамаймейірімділіккесенеді, кішкентайалақанын меніңалақанымақойып, өзқұпияларынайтыпмағансенімартады. Пәккөңілдібалаларменқарым-қатынасмағанқуаныш, шаттықсыйлайды. Өйткені, мен оларға, олармағанқажетігінесенімдімін. Осы сенімніңболуы – әртәрбиешініңбақыты. Тәрбиешібалағадегеныстықықыласынбірсөзбен айтыпкөрсетіпқана108қоймай, бар жүрегіменжәнежан -тәнімен сезінебілуіқажет.Тәрбиешініңжұмысыкүрделі де қызықты.Шынымдыайтсам, кейдежұмыстанүйгекелгендеқаттышаршағанымдысеземін. Бірақсолөткізген күндерімді ой елегіненөткізеотырып, балаларымныңыстықықыласын, мағанұмтылғанүміт толы көздерін, тәттіқылықтарымен, сәбилікшынжүректеріменайтқансөздеріесіметүскендешаршағанымдыұмытыпкетемін. Осы бір «Балаларәлемініңтеңізіне” бірбойласам, ешқашанөзмамандығымдыөзгерткімкелмейді. Өйткені, бала-пәк, бала тап-таза мөлдірбұлақтыңбастауысияқты. Көзінашып, тұнығынақануүшінтәрбиешідежылыжүрек, аялыалақанжәне тәрбиешіге тәнеңбіріншіқасиет – баланықұрметтеусезімі болу керекекенінтүсіндім. Оныңадамшылық ар-ожданын, намысын, тұлғасынжасынақарамайсыйлау, құрметтұту. 213
Француз ағартушысы,жазушы Жан-Жак Руссо «Бала туғандааққағаздайболып таза туды, оныңүстінешыймайдықалайсалсаң, қағазбетінесолайтүседі, бала тәрбиесісолсияқты, өзіңқалайтәрбиелесеңолсолайтәрбиеленеді»дегеннақылсөзі осы шағын орталықтың балаларынаарналғандай.253
Тәрбиешініңәрбірөткізгенсабағыбаланыңақыл-ой парасатындамытабілетіндей, баланыңжасерекшелігінесайқұрылса, баланыңынта–жігеріартарысөзсіздепбілемін. Өзімніңеңбекжолымдаәрдайымбалалардыңтілін, ой-өрісін, тілбайлығындамытумақсатындаертегілерденкөріністерұйымдастырамын. Себебі бала ролдеөзіойнасасолкейіпкердіңбойындағыбарлыққасиетдағдыларын ой елегіненөткізіпсаралайды. Ақылменойланады. Олүшінтәрбиешібойындағыасылқасиет – ақыл-парасатболуышарт. Баланыңішкіжандүниесінежолтартқантәрбиешіеңнәзік те мөлдір, алайда, соныменқоса, еңкүрделі де жұмбақәлемгеенеді. Осы әлемніңішінде, осы әлемменқатар, үндесеөмірсүруітиіс. Олүшінсолмөлдірәлемніңайқыш-ұйқышқұбылыстары мен қағидаларын, заңдылықтары мен жұмбақтарынбарыншатереңіректүсініп, парықтафй алатынайқын да қуаттыақыл-парасатқажет. Адам жанынаялайотырып, түсінетіннәзік те әмбебаптабиғиқұралкерек. БаяғыСократтың «Таным – бұлжақсылық» деген385пәлсәпалыққағидасыдәл осы жердетікелеймағынасынаие. Баланыңжандүниесіннеғұрлымтереңтанығансайынтәрбиешіоныңтұлғаретіндежетілуінесептігінтигізеалады.407
Оқу, жазу, санаудыңберікдағдыларынқалыптастырумақсатындамектепалдыоқушысынмектепөмірінеенгізудіңөзітаңдаулы технология мен асқаншеберліктіталапетеді. Баланыңмектепкекелгенгедейін «Мен бәрін де мектептенүйренемін» – дегенүмітінанықтау, бүкілмектепұжымымен ата-анасының, туған-туысыныңқатысуыменжүзегеасырылады. Балалардыңата-аналарыменүнемібайланыстаболып, олардымектептегітүрлішараларғабелсенеқатыстырыпотырдым.
Баланыңмектепкедайындығынбалабақша мен мектептегіәдіс-тәсілдердіұштастыруарқылыжүзегеасыру – басты мақсатым.
Осындайтынымсызеңбектіңжемісінкөруүшін, тәрбиешілікжұмыстәрбиешініңбойынан – жігерлілік пен еңбекқорлықты қажетететінінайқынаңғардым. Әрине, әрбіртірлікте де жігерліеңбекетпейайтарлықтайнәтижегежетумүмкінемес. Ал тәрбиешідебұлқасиеттердіңтүпнегізіжауапкершілікте дер едім. Қолыңдағыбаланың, адамның, тағдырыншешуденартықжауапкершілік бар ма?! Тәрбиешініңжұмысындәрігерменсалыстырамын. Емшіадамбойындағы ауру-сырқатпеналысса, тәрбиешіоныңойындағынадандықпенкүреседі. Осы ауыржауапкершіліктіқабылдағантәрбиешікүндіз-түнітынымтаппасыанық. Оныңмұқалмасжігерібалағабұйрықберугежұмсалмасындеңіз«Құдайалдындаадамныңбәрібірдей» екеніақиқат. Бірақбесенеденбелгіліақиқат – пендешіліктеекіадамзатыешқашанбір-бірінеұқсағанемес. Ақыл-парасатжағынан да, сезім-түйсікжағынан да, мінез-құлықжағынан да, тұлға-тұрқыжағынан да, жалпыжаратылысынанадамбаласыбірегей, дара..Солбір «жауқазынныңбүржарғанындай» сырлысәттібасынанөткізгентәрбиеші бақытты.
Балалар – өміргүлі. Ал гүлдерешқандайжасандылықсыз, шынайылықпенбаптағандағанаөседі.
Мен шағын орталықтың балаларының шығармашылығындамытаотырып, қазіргізаманғыпедагогикалықтеорияменпрактиканыбасшылыққаалып, жұмысжасаудамын. Педагогикалықозықтехналогиялардысабақбарысындапайдаланып, балалардыңшығармашылағындамытуғаақпараттықтехнологиялардыпайдалануарқылыжүзегеасырдым. Қортындылайкелешағын орталықтыңтәрбиешісіеңозық педагог, психолог, ғалымжәнеасқандарыниесі болу керектігінекөзжеткіздім. Үш жастағы бала зейініндамытып, жекетұлғағаайналдыруменіңбастыміндеті. Сондықтан бала жүрегінежылылықұялатып, қабілетімендарынынашуәртәрбиешініңалдынақойылғанеңбастыміндетідептүсіндім