Жаксыбаева Галия Каирбековна
педагог дополнительного образования Коммунальное государственное учреждения «Школа детского творчества» государственного    учреждения  «Отдел образования акимата     Житикаринского  района»

Сабақтың мақсаты:

1.Театр жайында мәліметтерімен, актерлік шеберліктерімен білімдерін  кеңейту

2. шығармашылық қабілеттерің жан-жақты  дамыту

3. Өнерге, отан сүйгіштікке  деген көзқарасын тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, крассворд, ребус.

Сабақтың көрнекіліктері: карта, глобус, екі түсті қағаз,қуыршақтар т.б

Сабақтың барысы:

I   Ұйымдастыру кезіңі:

Сәлеметсіз бе, балалар,

Қуанамын мен де,

Қуанасын сен де,

Қуанайық достарым

Арайлап  атқан күнге деп. Мен сендерді шаттық шемберге шақырам. Енді танысып болайық балалар. Менің атым Галия Қайырбекқызы, мен ғажаппын ,ал сендер қандайсындар?

Дильназ-дарынды

Мейрамгуль-мейрімді

Камила- келбетті.

Жарайды, жақсы, балалар  танысқанымызға  қуаныштымын.

Екі түсті  қағазды дайындап  балаларға тандатқызамың.

Сары-көңіл күйін жақсы әдемі.

Көк-көңіл күйін онша емес. Одан кейін сол қағаздарға аттарын жазады.

Жақсы, рахмет, балалар, ал еңді сабағымызға көшейік. Мен сендерге сөзжұмбақ дайындап келдім, сол жұмбақ арқылы сабағымыздың тақырыбын ашамыз.

Терезе

Ертегі

Шалқаң

Актер

Рақмет      сонымен театр деген сөз шықты

Ал еңді маған айтағайындар қаңдай театрлар болады.?

Театр

Кукольный

Русский драм театр

Қазақ драм театр

Опера және балет театр

Пантомима театры

Мюзикл

Оперетта

Театр теней және т.б
Театр ойын – сауық орны. Мұнда ойын – сауықтан басқа драмалық шығармалар, мәдени шаралар да өтеді. Театр ең алғаш Грецияда ашылған.
Қазақ театр өнері ежелден келе жатқан салт – дәстүрлерімізге негізделген. Үйлену салты, шілдехана тойымен байланысты өтетін ойын – сауықтар, ақындар айтысы, т. б. дәстүрлеріміз театр өнерінің алғашқы көріністері болған.
Кейін халқымыздың талантты өнерпаздары шағын труппалар құрып, ел аралап, жәрмеңкелерде өнер көрсеткен.

Нақыл сөздер.
Театр – тірі тарих.
Театр көрінгеннің ермегі емес – еңбек.
Театр — көңіл көтерудің ғана орны емес, мәдени ошақ.
Театр – талантты тұлғаларды бір арнада тоғыстыратын киелі шаңырақ.

II.Осы театрлар бүкіл әлемде бар.көптеген тетрлар біздің қазақстанымызда да  орналасқан. Бірақ біз бүгің біздің Қостанай  обласымыздың театрларымен танысамыз.

1.Қостанай орыс драма театр- Қазақстанымыздың ең  жасы үлкен театрлардың бірі.1922 жылы «Фурор» киинотеатр һимаратыңда орналасқан . бірінші спектакл «Бувалыщина» украиналық тілінде қойылған.1999 жылы облыс әкімнің шешімі бойынша екі театрды  қосу:М. Горькиидың атындағы  орыс драма тетрын және  облыстық қуыршақтар театрын.

Осы театырымызда  бізге қойған бір тапсырма бар бұл жаңылпаштар

Құлатай, құбатай,

Құлатай мен құбатайды

Құлақтай алмағанның

Ұяты –ай!

 

Ехал Грека через реку,
Видит Грека – в реке рак.
Сунул Грека руку в реку,
Рак за руку Грека – цап!

2.Келесі біздің баратың театырымыз бұл қуыршақ театр. 1986 жылы 31 желтоқсанда А. Садовскийдің «Машенька и медведь» қойылымымен  Қостанай қаласында тұнғыш қуыршақтар театры ашылды. Осы күннен бастап театр тарихы басталады.

Қазір мен сендерге қуыршақтарды таратып беремін ойнайтын ертегіміз бәрімізге белгілі қулаққа жағымды «Бауырсақ»  ертегісі.

 

 

 

Бауырсақ

автор

Кемпір мен шал болыпты. Бірде шал жалынып:

Шал

–  Кемпір-ау, маған бауырсақ пісіріп берсенші.

Кемпір

–  Неден пісірейін? Ұн жоқ қой!

Шал

–  Әй, кемпірім-ай ! Қойманың түбін қырнап көрсең ғой бауырсақтық ұн табылып қалар.

автор

Кемпірі солай істейді.Жата-жата жалыққан бауырсақ терезе алдынан үйдің іргесіне домалап түседі.Бауырсақ жолда зымырап бара жатса, қарсы алдынан қоян шыға келеді.

Қоян

Бауырсақ! Бауырсақ! Мен сені жеп қоямын!

Бауырсақ

Жоқ, сен мені жеме,мен  саған  өлең айтып беремын.

автор

Қоян құлағын түреді, ал бауырсақ әнге басады:

Қоян: -қой, бауырсақ сенің өленің жақсы сен одан да менің тапсырмамды орында .

Қоянның тапсырмасы:

-Ұн неден алынады ? (Бидайдан)

Бауырсақтың түсі қандай? (Сары.)

автор

Бауырсақ жалғыз аяқ жолмен келе жатса, оның алдынан қасқыр шыға келіп:

Қасқыр

Бауырсақ! Бауырсақ! Мен сені жеп қоямын!

Бауырсақ

– Сен мені жеме, мен саған өлең айтып берейін.

автор

Бауырсақ әндете жөнеледі

Қасқыр

– Жоқ, бауырсақ, өлеңің керек жоқ сен менің тапсырмамды орында.

Қасқырдың тапсырмасы.

1. берілген сөздерді буынға бөл: алмұрт, бала, машина, қалам.

автор

Бауырсақ орман ішімен домалап келе жатса оған аю қарсы шығады.

Аю

–  Әй , бауырсақ ! Мен сені жеп қоямын!

Бауырсақ

– Сен мені жеме, мен саған өлең айтып берейін.

Аюдың тапсырмасы: Ұннан жасалатын тағамдарды ата: Бауырсаққ. Нан. Торт. Печенье. Бәліш. Түрлі макарон өнімдері.

автор

Осылай бауырсақ әрі қарай домалай жөнеледі.

Түлкі

-Амансың ба, бауырсақ! Көргендерге ұнайды, жүзің қызыл шырайлы!

автор

Бауырсақ мақтағанға мәз болып, өлеңін айта бастайды. Түлкі болса құмарта тыңдаған боп, қыбырын білдірмей,бауырымен сырғып, жақындай береді.

Бауырсақ

Әжей қойма қырнаған, екі уыс ұн жинаған.

Балқаймаққа шылаған, пісіріп маймен сылаған.

Суытып та сынаған, бауырсақпын зулаған!

Атайдан да құтылдым, әжейден де құтылдым.

Қояннан да сытылдым, қасқырдан да құтылдым,

Аюдан да сытылдым, түлкі, сенен құтылу

Қиын емес бұл маған!

Түлкі

–    Оңай құтала алмасың, менің тапсырмамды орында

Түлкі : (қолында бір бума қағаз). Онда менің жұмбақтарымды шешіп көріңдер.

1.  Қыста ақ,

Жазда сүр.

(қоян)

2.Қорбаң- қорбаң етеді,

Орманда ол жүреді (аю)

3.Орманда тұрады, өзі бір қу,

Жүрген жері айқай-шу.

(түлкі).

Рахмет бауырсак мен сені жемеімін.одан да дос болайық.

Қорытындылау:

– Балалар, ертегі сендерге ұнады ма?

Сергету сәтті «Көнілді күн

3.Жақсы, балалар, еңдігі қалған театрымыз Қостанай облыстық қазақ драма театры, І.Омаров атындағы – мәдени-сахналық мекеме 2000 ж. 14 қыркүйекте ашылды.  Театрдың бес функциясы соның бірі – тәрбие. Театр уақытпен үндесіп, биігі мен аласасын, қызығы мен шыжығын, шаттығы мен қайғысын астастыра, шынайы өріп жеткізе білуімен құнды. Ұлттық театр ұлт қамын, тағдырын ойлап, ұлт рухына әсер ете білуі керек. Сонда ғана көрермен көңілінен шығып, беделі көтеріледі.Театр — киелі орын, көрермен талғамын тәрбиелеп, жүрегіне нұр құя білуі тиіс
Келесі біздің тапсырмамыз бұл мимика ойыны біз қазір сендермен «Шалқан» ертегісін мимика түрінде көрсетуге тиіспіз.

Шалқан ертегісі

Кадр1 Баяғы бір заманда шал мен кемпір болыпты.Олардың  бақшасы бар екен. Бірде шал жер қазып, шалқанды отырғызады. Үйдің шатырында әдемі көрікті әтеш отыр жан-жағына қарап. Түсінікті ғой? Фриз

Кадр 2 Кемпір шалқанды  суарады  қалай істейміз? Ал шалқан әлі кішкентай. Оны қалай көрсетесін? Мысык жуынып жатыр.күннің көзіне  рақатанып.дайынбызғой? фриз

Кадр 3 Шалқан үп-үлкен боп өседі. Шатырда отырған әтеш тамсана қарап отыр.Шал шалқанды  ары тартады, бері тартады.кемпір көмекке келәтір! Ит құлағын түріп тындап жатыр.Немере қыз ғош иісті гүлді жұлып иіскеп жатыр.қалай көрсетеміз? Дайынмыз ғой? Фриз

Кадр4 Шал шалқаннан,кемпір шалдан,немере қыз кемпірден,ит немере қыздың етегінен, мысық иттің құйрығынан,тышқан мысықтын құйрығынан Ал әтеш болса құанып жатыр. Дайынбыз ғой? Фриз

Кадр 5  Ары тартады , бері тартады шалқанды шығарып алды. Фриз

Бәрекелді, балалар, ауыз біршіліктің не екенің .

жұмыла көтерсен жүк жеңіл болады.

Мақсатына жетерсің. Деген нақыл сөз бар.

Синквейн  сын тұрғысынан технологиясын қолданып театр  сөзің

Театр

Үлкен,әдемі

Қурылды, ашылды, жабылды

Әдемі құрылды, театр ашылды, һимарат жабылды

Театр һиматары салтанатты түрде ашылды.

 

Ал менің сөзім Балалар

Әдемі, ақылды

Оқыты , биледі,тыңдады

Кітап оқыды, би биледі, әңгіме тыңдады

Балалар ақылды болу үшін кітап оқу керек

Ребус «Рақмет»

Рахмет балалар мен сендерді тағы да шаттық шемберге шақырғым келеді.

Сабағымыз аяқталды көп көп рахмет.