Физика әлемінде


 Маджидова Шахсанам Закирхановна
 «Сайрам» колледжі физика пәнінің оқытушысы

Мақсаты:
Білімділік: физика пәнінен алған білімдерін тереңдету;
Дамытушылық: Ұйымдастырушылық қабілетін дамыту;
Тәрбиелік: Оқушыларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, оқушыларды нақты пәндерге қызықтыру, оқушылардың жеке басын тәрбиелеу.

ШАРАНЫ ЖАБДЫҚТАУ

Көрнекі құралдар: Ұлы физиктердің портреттері, музыкалық сүйемелдеу, қанатты сөздер, физикалық құралдар, электрондық оқулықтар, интербелсенді тақта.
Пайдаланған әдебиеттер:
1. Математика және физика. Ғылыми – әдістемелік журнал 2005 №3, 2004 №1
2. Математика, биология, химия, география, информатика, Физика және астрономия оқулықтары.
3. 10- 11сыптар физика кітаптары.
4. Кластан тыс жұмыстар – әдістемелік кітап Шалқар – 2009ж.
5. Шың кітап: физика, биология, география, математика.

ШАРАНЫҢ МАЗМҰНЫ

І. Ұйымдастыру кезеңі.
Мұғалімнің кіріспе сөзі
Кешіміздің мақсаты оқушылардың ойлау қабілетін, шапшаңдығын арттыру, логикалық ойлау қабілетін тексере отырып бүгінгі «Физика әлемінде» тобын анықтау
Төменде әріптестеріміздің назарына колледжде өткізілетін «Жаратылыстану – математика» апталығының он күндігіндегі «физика әлемінде» атты сыныптан тыс шарамды ұсынып отырмын. Бұл ойынның ерекшелігі 2 топ аралығында болады. (Интеллектуалдық ойын)
Бүгінгі таңда оқушылардың физика пәні бойынша білімдерінің сапасын арттыру, логикалық ойлауын дамыту, пәнге қызығушылығын арттыру үшін түрлі сайыстар, ойындар өткізіп тұру тиімді. 2 топ аралығында қатысып, өз білімдерін сынайды. Оқушылардың қызығушылығы жоғары болады, осындай кештерді апталықтан тыс уақыттарда да ұйымдастырып тұруымызға болады. Сыныптан тыс шараның жеңімпаздары сыйлықтармен марапатталады.

Ал, оқушы, ұстаздар
Ортаға назар салайық.
Сайыскерлер шықпақ сайысқа,
Қол соғып қарсы алайық,- деп ду қол шапалақтап сайыскерлерімізді ортаға шақырамыз.

1 – топ оқушылары:
2 – топ оқушылары:
Сайыстың жоспары:
І кезең: 8 сұраққа жауап арқылы ғалымдардың суреттерін табады.
ІІ кезең: ойыншылар кластарымен біріктіріледі. Екі топқа жеке – жеке сұрақ қояды, сұрақты жауап бере отырып ұпай алады. Қарсы топтың жауап беруге мүмкіндігі бар. Ескерту қарсы топ жауап берсе 3 ұпай, жауап бере алмаса 1 ұпайы шегеріледі.
ІІІ кезең: Кім ашқан құрылғы.
ІҮ кезең: берілген суреттер арқылы физика саласында қызмет еткендер, физика саласында қызметі жоқ ғалымдарды 2минутта тауып бөлу керек.
Ереже түсінікті болса бастаймыз.
І кезең:
1. Адамзаттың тұңғыш ғарышкері кім? Юрий Алексеевич Гагарин (1934 – 1968)
2. Физика – табиғат туралы ғылым ретінде «Бірінші ұстаз» атанған кім? Гректің үлы ойшылы (Б. З. Б. 384 – 322 ) Стагирит Аристотель
3. Қай ғалымның айтуы бойынша 365 күн, 6 сағат 10 мин., 8 секунд бар деген. Мұхаммед Тарағай Ұлықбек (1394 – 1449 ж. ж )
4. Физика сөздің ғылыми мағынасын байытуда тарихта “екінші ұстаз” кім? Әбу Насыр әл – Фараби (870 – 950 ж. ж)
5. Гелиоцентірлік жүйені жасаған ғалым? Николай Коперник (1473 – 1543 ж. ж.)
6. Инерция заңын ашқан ғалым? Галилео Галилей (1564 – 1642 ж. ж)
7. Денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шаманы ашқан ғалым? Исаак Ньютон 1643 – 1727 ж. ж
8. Белгілі бетке түсетін күш әрекетінің нәтижесін сипаттайтын шаманы кім ашты? Блез Паскаль (1623 – 1662 ж. ж)

ІІ кезең:
І топқа:
1. Байқоңыр ғарыш кеңістігінде. 108 минутта шыр айналған. Юрий Алексеевич Гагарин
2. Телескоп арқылы 1608 жылы аспан денелерін зерттеген ғалым? Г. Галилей.
3. Шардың көлбеу беттің бойымен қозғалатынын еркін түсу үдеуін ашқан ғалым? И. Ньютон
4. Аспан денелерінің орбита мәнінде шеңберден өзгеше екенін анықтаған ғалым. Кеплер.

І топқа:
1. Зымырандардың көмегімен ғарышты игеру мүмкіндігін дәлелдеген ғалым? К. Э. Циолковский
2. Маятник сағатын құрастырған ғалым? Х. Гюйгенс.
3. Электромагниттік өріс теориясын түйіндеген ғалым. Максвелл.
4. Планеталардың күнді айнала қозғаладытынын дәлелдеген ғалымдардың бірі? Д. Бруно.

ІІІ кезең:
Ортақ екі топқа:
1. Лазерді ашқан ғалым? Н. Г. Басов
2. Телефонды ойлап тапқан ғалым. А. Бель.
3. Тоқ күшін өлшейтін құрылғыны ойлап тапқан ғалым? Андре Ампер.
4. Кернеуді өлшеу үшін ойлап табылған құралды тапқан ғалым? Волть
5. 1888 жылы электромагниттік толқындар арқылы алыс қашықтықтарға сигнал жеткізудің ғылыми болжамын ұсынған ғалым. Попов.

ІҮ кезең:
берілген суреттер арқылы физика саласында қызмет еткендер, физика саласында қызметі жоқ ғалымдарды 2 минутта тауып бөлу керек.

1-топ: