Ертеңгілік «Жаңа жыл»


Есеналиева Балганым Сагингалиевна

БҚО Бөрлі ауданы Ақсай қаласы №4 «Айгөлек» тәрбиешісі

«Жаңа – Жыл»

Музыка әуеніменбалаларөздерізалғакіріп, шыршаныайналатұрады.

Балалардан кейін тәрбиешілер кіреді. Шыршаны айнала ән салып би қимылдарын жасайды.Жәй әуен қосулы болады.Тәрбиешілердің кіруі, көркем сөзді  оқу.

Жүргізуші:
Даладааппаққарларүлбіреген,
Қуанышкелеберсінкүлімдеген,
Сіздердібақыттілепқұттықтаймыз,
Алдағыкележатқанжаңажылмен.

Жаңа Жылдың таңы неткен арайлы,

 Ақ мамыққа бөлеп алды маңайды.
 Жаңа Жылмен құттықтаймын деген үн.
 Қанаттана кең алаңға тарайды,

 Бәрімізге мына жылда арайлы.
Жүргізуші:Балалар ортаға шығып тақпақтарымызды айтамыз.
Балалар тақпағы.

Жасыл желек жамылған,

Асыл моншақ тағынған.

Міне сұлу шыршамыз,

Көктен күтіп сағынған.

Кел балалар, келіңдер.

Шырша тойын көріңдер.     

Өлең де әзір, ән де әзір,

Ойын да әзір, бәрі әзір.

Кел Жаңа – жыл біздерге,

Кел Жаңа – Жыл, Жаңа – жыл!   

Жаңа жылмен, Жаңа жылмен,

Құттықтаймыз әрине.

Папамызды, мамамызды,

Қонақтарды бәрін де.              

Құтты болсын Жаңа жыл,

Құтты болсын Жаңа жыр.

Жасыл шырша жанында,

Билеп барлық бала жүр.          

Ән айтамыз, би билейміз,

Біз көңілді баламыз.

Шаршауды біз білмейміз,

Тақпақ айтып, би билеп.

Аяз Атадан сыйлық аламын.  

Жүргізуші: Балалар  енді ән салайық.

ӘН:А-хау Жаңа жыл!

Жүргізуші:
Балалар қараңдаршы шыршамыз,
Қандай әсем тамаша!. Бүгін қандай мереке? Жаңа жыл!
Қандай мереке ертегісіз өтеді, сендер ертегіні жақсы көресіндерма?
Балалар: иә!
Жүргізуші: Олай болса, «Қызыл телпекті қыз» ертегісін әрі қарай өзіміз   сахналасақ қалай болар екен көрейік.
Қызыл телпек қыз Ақшақардан адасып қалып, жылап отырады.

Жүргізуші: Қызыл телпек сен жылама  бізбен билеп көңіліңді көтерші,сонда  Ақшақарда келіп қалар.
Би: «Қызыл телпектер» биі.

Қасқырдың кіруі.

Қасқыр: Әй! Қызыл телпекті қыз сен неге жылап отырсын?
Қыз: Мен Ақшақардан адасып қалдым (жылайды)
Қасқыр: (Теріс қарап О, жақсы болды ғой, мен оны ұстап алып жеп қояйын)
Қасқыр: Сен жылама! Жүр бірге іздейік. Сен мына жолмен жүр, ал мен анау жолмен жүрейін.
Қыз: Жарайды шыршаны айналып келеді. Әлі келген жоқпа, тағыда жылайды.

Қоянның кіруі.
Қоян:
 Эй! Қызыл телпекті қыз сен неге жылап отырсын?
Қыз: Мен Ақшақардан адасып қалдым
Қоян: Мені оны іздеп келейін ақшақар орманда адасып кеткен шығар (кетеді)

Түлкінің кіруі.
Түлкі: 
Эй! Қызыл телпекті қыз сен неге жылап отырсын?
Қыз: Мен Ақшақардан адасып қалдым
Түлкі: Сен жылама! Мен іздеп келейін (шыршаны айналып кетеді)
Түлкі: Құтқарындар! Құтқарындар! Ақшақарды қасқыр ұстап алыпты
Барлығы: Ақшақарды алып келеді
Ақшақар: Сәлеметсіндерме балалар! Құрметті қонақтар!
Сендерге аңдарым, мені құтқарғандарына. Рахмет!

Балалар Аяз-ата келген жоқпа?
Балалар: Жоқ!
Ақшақар:Мына жерде менің ұлпақарларым отыр екен ғой, келіндер биге шақырамын.
Би: «Ақшақар  » биі

Тауда туып, тауда өскен,

Шырша келді ортаға.

Аяз Ата, Ақшақарды

Шақырайын ортаға.       

Жүзімізде күлкі ойнап,

Шаттанады жанымыз.

Жаңа жылды біз тойлап,

Шаттанамыз бәріміз.    

Аспан жерге төғеді.

Ақ күмісін уыстап,

Жаңа жыл да  келеді.

Бізге қарай жылыстап.  

Тамаша,тамаша.

Шыршамыз тұр жараса.

Басында әсем жұлдызы.

Көз тоймайды қараса.  

 Елка ,елка красота .

На верху горит звезда!

А под елкой, Дед-мороз.

Всем подарки он принес.

Шыршаны айнала,

Қоршаған қуыршақ.

Кел биле,кел биле,

Қоян,лақ,құлыншақ.     

Ақшақар: Балалар біздің шырша тойымыз Аяз-атасыз қызықсыз.
Аяз-ата неге кешігіп жатыр екен баріміз Аяз-атаны шақырайық.
Балалар: Аяз-ата, Аяз-ата ауууу!
(Осы кезде сайқымазақ кіреді)
Сайқымазақ: Сәлеметсіндерме балалар! Құрметті қонақтар! Сендер неге менсіз жаңа жылды тойлап жатырсындар, неге мені шақырмайсындар. Менің тапсырманды орындамай, Аяз-ата келмейді.
Жүргізуші: Қане тезірек айт! Қандай тапсырма болсада шешпей қоймайды. Балалар тапсырманы орындаймыз ғой.
Балалар: Иә!
Сайқымазақ: Мен бастаймын, сендер аяқтаңдар.
                      Қарға мүлгіп, дала тұр
                      Келе жатыр…
Балалар: Жаңа жыл!

Сайқымазақ: Қызыл мұрын, ақ мұртты
                    Білсен атың тез ата
                    Келеді бізге…
Балалар: Аяз-ата!

Сайқымазақ: Шырша бүгін кәделі
                       Сендер барін…
Балалар: Әдемі!

Би: «Сайқымазақтар»биі

Сайқымазақ: Жарайсындар балалар! Ал енді менімен ойын ойнап көріндер, егер мені женсендер Аяз-ата келеді.

Ойын: «Кім бұрын?»

Шарты: Жүгіріп барып шыршаны айналып келіп, мына шеңберге тұрып қалуларың керек.
Сайқымазақ: Ойындада жеңдіңдер, енді менің тапсырмамды да орындадыңдар.Жарайсыңдар.
Жүргізуші: Сайқымазақ, біз сенің тапсырманды орындадық, ал енді аяз-атаны шақыр.
Сайқымазақ: Кәне балалар! Бәріміз бірге Аяз-атаны шақырайық!А ууууу.

Сықыр -сықыр қардың дыбысы естіледі.

Жүргізуші: Естисіңдерме Аяз -ата келе жатқан сияқты.
(Көңілді музыка әуенімен залға Аяз-ата кіреді)

Аяз–ата:
Амансыңдарма, ұлдарым,
Амансыздарма қыздарым,
Қандай көркем қырларың,
Қандай әсем жырларың,
Асулармен алыстым,
Асау желмен жарыстым,
Тойларыңа асығып,
Өздеріңмен табыстым.
Жүргізуші: Аяз ата біз бәріміз сізді күттік! Шыршамыз өте әдемі, бірақ оттары жарқырамай тұр .
Аяз ата: Қандай әсем шыршамыз. Шырша оттары жарқырасын десек, қане бәріміз бірге айтайық! Бір, екі, үш –

Шырша,шырша.

Шамдарыңды жарқырат.

Би  билейміз,айнала.

Балаларды таңырқат. (шырша шамдары жаңады!)
Сақалы аппақ күмістей,

Тістері аппақ күріштей.

Қызыл ала шапанды,

СағындымАязатаны. 

Чтобы Дедушка Мороз.

Вам подарочки принес.

Чтобы все ваши печали.

Он в мешке с собой унес!     

Тамаша ғой қыс деген,

Қуанады бар бала.

Шырша тойын тойлайды,

Аяз Атамен қосыла.          

Ал,келіңдер, келіңдер!

Тақпақ айтып беріңдер.

Жомарт Аяз атадан.

Сыйлық алып көріңдер.     

Аша қарға малынып,

Аппақ тонын жамылып.

Сақалы мен мұртына,

Күміс моншақ тағылып.

Аяз Ата келдің бе?

Балаларды сағынып.   

Жаңа жылда бақшамыз,

Гүлдей болып жайнасын.

Аман болсынбарлық бала,

Шат – шадыманойнасын.  

Жүргізуші: міне балалар шыршамыз жарқырады, енді шеңберге тұрып Аяз-атамен бирге  ән-жырымызды бастайық
Ән: «Аяз-ата»
Аяз ата: Әңдерін керемет екен, көңілім көтеріліп қалды, енді менімен ойын ойнайсындарма?
Ойын: «Тоңдырамын»
Жүргізуші: Рахмет сізге Аяз-ата! Ал енді отырып демалыныз. Балалардың жаңа жылға арналған тақпақтарын тыңдаңыз.
Біздің балабақшада,

Шырша тойы болады.

Аяз Ата, Ақшақар,

Біздермен мәз болады. 

Жаңажылменшаттанып,

Жаңарады бар дала.

Шыршатойынтойлайды,

Дөңгеленіп бар бала.      

Жаңадан тақпақ,

Аламыз жаттап.

Жаңа жыл келді,

Жаңа жыл аппақ.  

Қуантып елді,

Жаңа жыл келді.

Өсетін болдым.

Бір жасқа енді.  

Ән: «Шырша әні»

Жүргізуші:Көңілді әннен кейін тағы да тақпақ айтайық.
Жаңа жылда бақшамыз,

Гүлдей болып жайнасын.

Аман болсын барлық бала,

Шат – шадыман ойнасын.    

Тілеймін мен бар әлемге.

Дос көп болсын Жаңа жыл.

Ата Әже, Ата,Әже.

Құтты болсын, Жаңа жыл!  

Аю,қасқыр,қоян, түлкі.

Құтты болсын,Жаңа жыр.

Жасыл шырша жанында.

Билеп барлық бала жүр.   

Орманның бар аңдары,

Бүгін бізде қонақта.

Балалармен би билеп,

Қуанадышаттана.  

Жүргізуші:

Келіңдер келіңдер
Тақпақ айтып беріңдер
Жомарт Аяз-атадан
Сыйлық алып көріңдер!

Қандай әсем шартарап,
Шаттық күйге бөлеп тұр,
Кәмпиттерін арқалап,
Аяз ата келіп тұр!

БИ: « Артқа қадам алға қадам »

АЯЗ АТА: Рахмет  балаларым, биде,биледіңдер,тақпақ айттыңдар! Әнді де шырқадыңдар. Ал енді ойын ойнайық.

Менің жинаған қарларым бар еді, ол қайда қалып қойған?
Сайқымазақ: Аяз ата менің қардан жасаған аққалам бар, алып келейін.
Аққала: Сәлеметсіндерме балалар! Мені таныдыңдарма? Мен кіммін?
Балалар: Аққала!
Аққала: Ал енді балалар менімен ойын ойнағыларын келе ме?
Балалар: Иә!
Ойын «Қар жинау»
Аяз ата: Бәріміз бірге көңілді ойнадық,ешкім ренжіп қалған жоқ! Міне менің сендерге орманнан алып келген сыйлығым бар.Ақшақарым  балаларға таратып берши.
Ақшақар: Ата сыйлыңызды көрмей тұрмын.
Аяз ата: Қап әттеген ай қайда қалып қойды екен.
Аңдар:  Аза ата сыйлығыңызды биздер іздеп келейік.

Би: «Аққалар» биі.

Аңдар:Аяз ата сыйлығыңыз міне біз тауып алдық
Аяз ата: Көп рахмет аңдарым. Сендер болмағанда балалар сыйлықсыз қалатын еді.
Аяз ата: Міне біздің мерекемізде аяқталды.Дендерің сау болып, үлкен болып өсіңдер! Бір жылдан кейін тағы келемін!
Ақшақар: Жаңа жылда жаңа табыс, шат күлкі тілеймін!Сау болыңдар балалар!
Сайқымазақ: Сауболындар балалар! Күліп жүріңдер!
Жүргізуші: Сау болыңыз Аяз ата! Біздің тілегімізді орындап, көп қуаныш сыйладыңыз! Біз сізге уәде береміз! Үлкен болып өсіп осы шыршаға тағы да қонаққа келеміз!
Рольді орындағандар.

Қызыл телпек:Нурбибі.

Қасқыр:Шахнур.

Түлкі:Айару.

 Қоян:Сабина.

Аққала:Агила Катеповна.

Аяз ата :Ата ана Ардақ Бакытжановна.

Ақшар:Татьяна Викторовна.

Сайқымазақ:Гульмира Рамазановна.

Тәрбиешілер:Есеналиева Балганым Сагингалиевна.

Муканаева Айжан Кадыровна.