«Алтын адам» кім болды?


Насилова Шолпан Оралбековна

«Ахмер орта мектебі» КММ тарих пәнінің мұғалімі

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 5.2В Сақтар Ахмер орта мектебі
Күні: Мұғалімнің аты-жөні: Насилова Шолпан Оралбековна
Сынып: 5 г Қатысқандар  саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы «Алтын  адам» кім болды?
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) Барлығы:   5.2.3.1   қазақстандық ғалымдардың  археологиялық жаңалықтарын біледі Көпшілігі:  5.2.2.4 «Алтын адам» жәдігерін  өнер туындысы ретінде сипаттайды Кейбірі:   5.2.1.2  ежелгі тайпалардың дүниетанымын  сипаттайды
Дескрипторлары:  1. Деректермен жұмыс жасап,  Есік қорғанын зерттеу туралы мәлімет жинап, кестені толтырады. 2.  Есік қорғанынан табылған адам неліктен «Алтын адам» деп аталды?  сұрағына 2-6 дәлел келтіреді. Немесе  Атажұртымыз – «Алтын адамдар» мекені» деген пікірмен келісесіз бе? сұрағына 2-6 дәлел келтіреді. 3. Сақтар әшекейлеу үшін неге аңдардың бейнесін қолданғандығын зерттеп Бұл стиль  «Алтын адамның» қай жәдігерінде қолданылғанын анықтайды. 4. Есік обасынан табылған олжалар сақтардың дүниетанымы туралы қандай ақпарат беретінін зерттей отырып, сақтардың дүниетанымы туралы кем дегенде екі  тұжырым жасайды.
Тілдік мақсаттар   Сөз тіркестерімен жұмыс.  Сөз тіркестерді қолданып, кем дегенде 5 сөйлемнен тұратын шағын оқиға құрастырады (жазылым дағдысы); Қажетті сөздер мен сөз тіркестері: көсем патша археология қорған оба/қорым «Алтын адам» «Аңдық стиль» «Дүниетаным» Есік қорғанынан табылған құнды жәдігерлер сақтардың тұрмыс тіршілігі туралы …ақпарат береді. Берілген дерек бізге келесі мәліметтерді береді… Ең басты жетістіктер…
Құндылықтарды дарыту Қазақстанның мәдениетін, Отанды, туған жерді сүюге баулу, ата – бабамызды құрметтеуге тәрбиелеу.  Өз елінің тарихи құндылықтарын құрметтеуге үйрету.
Пәнаралық байланыстар Өзін-өзі тану. Дүниежүзі тарихы. Өнер
АКТ қолдану дағдылары Интерактивті тақта,  презентация арқылы оқушылардың шығармашылық түрде жұмыс жасауына мүмкіндік ашылып, пәнге қызығушылығы артады. Мүмкін болған жағдайда интернет желісі арқылы деректер, ақпараттар, суреттер табу.
Бастапқы білім Сақтар туралы жазбаша деректер  туралы біледі  
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері Сабақтағы жоспарланған іс-әрекеттер   Ресурстар
  Сабақтың басы 10 мин                                                             Қызығушылықты ояту кезеңі Қоңырау уақытында сынып оқушылары сақ тайпаларының аттары бойынша  4 топқа бөлінеді. Сонымен қатар тақтада бірнеше  суреттер беріліп осы суреттердегі ортақ ұқсастықты оқушылар анықтай отырып сабақтың тақырыбын анықтайды (Б)  Суреттермен жұмыс:
1.Суреттерде қандай ортақ суретті көріп отырсыздар?
2.Осы жәдігер туралы не білесіздер?
4. Тақырыпты болжап көріңіз…. Болжамдарын негіздейді.  (М) Оқушылар сабақтың тақырыбы, мақсаты және дескрипторлармен  танысады.
  Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін). Бас ред. М.Х.Асылбеков, Қ.С.Алдажұманов, К.М.Байпақов Бес томдық. 1-том. – Алматы, 2010 ж.   “Алтын адам” туралы мәлімет http://www.madenimura.kz/kk/culture-legacy/region/almaty_oblast/excavation/issyk   Тарихи тағылым http://gazeta-ko.clan.su/news/tarikhi_taylym_azastanda_ansha_altyn_adam_bar/2009-10-01-154   Сақтар мәднениеті (бейнематериал) http://lms.nci.kz/history/view?f=17&id=5&lang=kaz   Сақтар мадениеті (мәтін) http://e-history.kz/kz/scorm/course/147   К.А. Акишев «Курган Иссык, Искусство саков Казахстана». Москва, Искусство, 1978 ж.     https://www.youtube.com/watch?v=u97Mvq20qg8 `  «Есік» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-мұражайы https://www.youtube.com/watch?v=YA8jHY8oivc        
Сабақтың ортасы        60мин                                                                                           Мағынаны тану кезеңі. (Т1)-тапсырма: Есік қорғанынан табылған «Алтын адамның» зерттелуі туралы жалпы ақпарат алу үшін оқушылар  оқулықтағы мәтінмен  жұмыс жасап басқа топтарды бағалау мақсатында   «Есік қорғанын зерттеу  жұмыстары» туралы кесте толтыртады.   Бұл тапсырма  арқылы оқушылар Есік обасынан табылған археологиялық олжалармен танысады  15-мин. Алтын адам қай жерде табылды Алтын адамды тапқан археолог кім? Алтын адам кім болған Алтын адам қай ғасырларға жатады           Саралау: Кем дегенде 2  бағанды толтырады Қ.Б. (Т2)- тапрсырмасы    Мәтінмен жұмыс 2-қосымшада берілген мәтінмен танысып  түсіндеді де тапсырма береді.   10мин.
1.Есік қорғанынан табылған адам неліктен «Алтын адам» деп аталды?
2.Атажұртымыз – «Алтын адамдар» мекені» деген пікірмен келісесіз бе?  
 ( әрқайсына 2-6 дәлел) Ескерту: топтар екі сұрақтың бірін таңдайды. САРАЛАУ:  Бағалау критерийлері: Барлық оқушылар-     кем дегенде 2 дәлел Көпшілік оқушылар-  4 дәлел Кейбір оқушылар –     6 дәлел  келтіреді. Қ.б. Бағдаршам (Т3)- тапсырмасы   Оқушылар оқулықтағы мәтінмен жұмыс жасап  сақтар әшекейлеу үшін неге аңдардың бейнесін қолданғандығын зерттеп, топтарға төмендегідей тапсырманы береді. Берілген «Алтын адамның» суретіне қарап «Алтын адам» киімінің қандай бөліктерінде аң стиліндегі суреттер кездесетінін анықтайды. (Т4)- тапсырма.    Есік обасынан табылған олжалар сақтардың дүниетанымы туралы ақпаратпен таныстырып, топтарға сақтардың дүниетанымы туралы кем дегенде екі  тұжырым жасатады және «Алтын адам» баскиіміндегі бейнелерді сәйкестендіреді.
Сабақтың соңы 10 мин         (Д) Тақырыпты бекіту: Иә-1. Жоқ-0 Тұжырым Иә-1. Жоқ-0 «Алтын адам» 1970ж. ашылды   «Алтын адамды» ашқан – К. Ақышев   «Алтын адамда» аң стилі  басым.     Алтын адам көшірмесі Бәйтерекке орнатылған   Алтын адамда барыс бейнеленбеген   Күміс тостағанда 26 таңбалы жазу бар   ДҰРЫС ЖАУАП: 111001  
Саралау–оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз? Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз? Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы
Қабілеті жоғары оқушылар: Топта ұйымдастыру жұмыстарын  алады;Сабақ барысында зерттеу жұмыстарын жүргізуде белсенділік танытады. 2 тақырыптың бірін таңдау ұсынылғанда екеуінде орындар үлгеруі мүмкін.Оқушыларды тиісті тапсырмаларды таңдау жасауға мүмкіндік беруге болады.Саралау:   1-тапсырмада :   Кем дегенде 3 бағанды толтырады. 2-тапсырмада: Жұптар 2 тақырыптың 1-ін таңдайды. Барлық оқушылар- кем дегенде 2 дәлел Көпшілік оқушылар-  4 дәлел Кейбір оқушылар –     6 дәлел  келтіреді. Бекіту тапсырмасында оқушылар А,В,С деңгейлі тапсырмаларының бірін  таңдап орындайды. Жоғары деңгейлі немесе тапсырмаларды ерте аяқтаған оқушыларға «Алтын адам туралы аңызды» оқуға ұсынуға болады.           Ынталандыру, қолдау көрсету, формальды емес бағалау түрлері;Оқушылар өзара бағалайды;Жұппен бағалау жүргізеді;Зерттеу жұмысы қалыптастырушы бағалау ретінде жүзеге асады;Мұғалім әрбір тапсырмаға тиісті кері байланыс береді.Топтар арасында жұмыс жасау, талқылауды тыңдау немесе талқылауға көмек беру, қажетіне қарай топтар немесе жеке оқушыларға қолдау көрсету.Бекіту тапсырмаларының бірін орындау арқылы оқушылар алған білімді жалпылама қорытындылай отырып, өзіндік ой қалыптастырады.    1-тапсырма: Жұптар әрқайсысы 2 сұрақтан құрастырып бір-біріне қояды. 2-тапсырма: Барлық оқушылар-  кем дегенде 2 дәлел Көпшілік оқушылар-  4 дәлел Кейбір оқушылар –    6 дәлел  келтіреді. 3-тапсырма: 4-тапсырма: кем дегенде 4 дұрыс сәйкестендіру Бекіту тапсырмаларын толық орындаулары қажет. Иә немесе Жоқ тапсырмасында кем дегенде 4 дұрыс жауап.     Жас ерекшеліктер ескерілген.
Сабақ бойынша рефлексия   Сабақ мақсаттары / оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қолжеткіздіме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілдіме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталдыма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен? Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ. бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз. 
 
Жалпы баға: Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?